Κυριακή 24 Μαΐου 2009

Ξυλάγγουρα και αγκινάρες με τ' αγκάθια

Στην Κρήτη υπάρχουν κάποια φυτά που δεν υπάρχουν στην υπόλοιπη Ελλάδα (αυτή την εντύπωση έχω, τουλάχιστον, αλλά μπορεί να κάνω και λάθος).
Ένα απ' αυτά είναι το
ξυλάγγουρο. Όσο κι αν έψαξα στο Google δεν βρήκα ούτε μία φωτογραφία. Φωτογράφησα εγώ, λοιπόν, τις σημερινές αγορές μου από το μανάβη.



Το
ξυλάγγουρο, κοινώς ατζούρι ή κλωσάκι, είναι λαχανικό θερμής εποχής. Παρόλο που ο καρπός και το κοινό όνομα θυμίζουν αγγούρι, βοτανικά ανήκει στο πεπόνι. Καταναλώνουμε τον άγουρο καρπό του συνήθως τον Αύγουστο, σαν σαλάτα αντί του αγγουριού που είναι ούτως ή άλλως εκτός εποχής. Ευδοκιμεί σε πολλά νησιά του Αιγαίου και είναι πολύ διαδεδομένος καρπός στην Κρήτη. Καλλιεργείται συνήθως υπαίθρια αν και σε μερικές περιοχές υπάρχουν και θερμοκηπιακές καλλιέργειες. Ενώ υπάρχουν πολλοί παραδοσιακοί πληθυσμοί στα διάφορα νησιά του Αιγαίου δεν υπάρχει πιστοποιημένος σπόρος στο εμπόριο. Ο πολλαπλασιασμός και η διάσωση των πληθυσμών αυτών είναι ευθύνη των παραγωγών. Ο κάθε παραγωγός μαζεύει κάποια ποσότητα σπόρου, από καρπούς φυτών που ο ίδιος άφησε να σποροποιήσουν για να τα σπείρει την επόμενη χρονιά.

Στη Βικιπαίδεια γράφει : Στην Κρήτη μια ποικιλία αγγουριού, που σπάνια βρίσκεται στις αγορές, ονομάζεται ξυλάγγουρο. Έχει σχήμα μικρού πεπονιού, ελαφριού πράσινου χρώματος, εξωτερικά καλυμμένου με ελαφρύ χνούδι. Η σάρκα του είναι πιο σκληρή από του κοινού αγγουριού και είναι εξαιρετικά εύγευστη.
Είναι το μόνο φαγητό που δεν μπορούν να φάνε οι κατσαρίδες.
Ομολογώ πως αυτό το τελευταίο δεν το ήξερα!


Και εδώ κομμένο, ακαθάριστο (με το εξωτερικό φλούδι εννοώ), με λίγο αλάτι,
έτοιμο προς βρώσιν, σκέτο ή με συνοδεία ρακής!

Αν δεν δοκιμάσεις δεν μπορείς να καταλάβεις για τι πράγμα μιλάμε.
Οποιαδήποτε αναφορά του στυλ "αυτός είναι σαν ξυλάγγουρο" δεν έχει καμία σχέση με τη γευστική απόλαυση που προσφέρει αυτό το "φρούτο"!

Κι ερχόμαστε στις
αγκινάρες με τ' αγκάθια!

Εδώ δεν δυσκολεύτηκα να βρω υλικό. Υπάρχει άφθονο στο internet, αλλά αναφέρεται στην ήμερη αγκινάρα, αυτήν χωρίς αγκάθια. Δεν μπορούσα να ξεχωρίσω ποιο site ήταν το καλύτερο για να το δώσω. Κάποιος που ενδιαφέρεται θα βρει σίγουρα την άκρη!

Γευστικά δεν έχουν καμία σχέση αλλά δεν είναι και εύκολο να καθαρίσεις αγκινάρες!!!

Αυτή η φωτογραφία είναι από τα Λειβάδια Άνδρου
(δεν πήρα τους δρόμους να ψάχνω αγκιναρόκηπους να τους φωτογραφήσω)

Αυτή την εποχή βρίσκεις αγκινάρες σε όλα τα μανάβικα

Τις καθάρισα από τα εξωτερικά φύλλα
και από τα υπολείματα των φύλλων
και γρήγορα, πριν μαυρίσουν, τις άλειψα με λεμόνι.
Τώρα είναι έτοιμες για κόψιμο.
Αν μεν τις θέλεις για μαγείρεμα (με κατσικάκι είναι...θεός), κόβονται σε δύο κομμάτια οι μικρές, ή σε τέσσερα οι μεγαλύτερες. Μια μπουκιά, δήλαδή το καθένα.
Αν τις θέλεις για σαλάτα, φρέσκιες, τις κόβεις σε πολύ μικρότερα κομματάκια,
αλλειμένες με μπόλικο λεμόνι και αρκετό αλάτι.
Δεν υπάρχει καλύτερος μεζές για ρακή!

Για όσους έχουν υπομονή να καθαρίσουν μεγάλες ποσότητες, γίνονται πεντανόστιμες τουρσί, μαγειρεύονται με κρέας ή χωρίς κρέας, και γίνονται ακόμα και ομελέτα!


37 σχόλια:

Καραβάκι είπε...

Αχ βρε Φωτεινούλα τι μου θύμισες....Τον πρώτο καιρό στην Κρήτη τα έβλεπα όλα αυτά και μου φαίνονταν περίεργα.Βλέπεις στη Μακεδονία δεν τα ξέραμε καν.Αγγκινάρες;Tι είναι αυτό;Κι όταν δε είπα ότι τα ξυλάγκουρα τα δίνουμε στα ζώα,με κοίταξαν όλοι στραβά.Τελικά έμαθα πολλά από την Κρητική κουζινά και τη λατρεύω.Να είσαι καλά και να μας ταξιδεύεις στο νησί σου που είναι λατρεμένο.Την καλημέρα μου!

Sophia Kollia είπε...

Αχ μωρέ! Να τα είχα τώρα έτοιμα να μη μαγείρευα! Ξέρεις, λόγω χεριού.
Εμείς εδώ, δεν έχουμε κανονικά ξυλάγκουρα, μόνο από τα άλλα! χα..χα
καλημέρα

Artanis είπε...

Αγγινάρες!!! Βρήκα εδώ σε βαζο, αλλά θα ήθελα να βρω και φρέσκιες...Με βλέπω να αριβάρω κατα τους Βοτανικούς (όταν θα είναι ο καιρός τους) και να "αποκεφαλίζω" όσες βρω...
Καλημέρα απο ΝΖ, καλή Κυριακή...

katerina είπε...

α εγώ δεν ήξερα ότι τα ξυλάγγουρα τα φύονται μόνο στη Κρήτη, μα είναι σίγουρο αυτό; Πραγματικά νοστιμότατα είναι, έχω φυτέψει και εγώ στο μποστάνι μου.
Οι αγκινάρες επίσης καταπληκτικές οι γλυκές μου!το πιο νόστιμο λαχανικό νομίζω αλλά κρίμα που είναι τόσο μα τόσο εποχιακές.

cook είπε...

κι ολο το ακουγα,μονο που δεν ηξερα οτι υπηρσε στ'αληθεια!

Φωτεινή S είπε...

@Aza,
Καλημέρα, Γλυκερία μου!
Σ' ευχαριστώ πολύ

Φωτεινή S είπε...

@Σοφία,
αν δεν έχεις δοκιμάσει απ' αυτές τις άγριες αγκινάρες...χάνεις!
Όσο για ξυλάγγουρα...κυκλοφορούμε στο σπίτι μ' ένα ξυλάγγουρο στο χέρι. Όλοι μας!
Σε περιμένω κάτω για διάφορες δοκιμές.
Άντε, τα σχολεία κλείνουν, εκέι θα μείνεις;

Φωτεινή S είπε...

@Αrtanis,
μη μου πεις πως υπάρχουν αγκινάρες με αγκάθια στη ΝΖ;;;!!!
Απίστευτο μου φαίνεται.
Οι Αβοριγίνες σου και το Ζοrba the greek... έσκισαν.
Φιλιά ζεστά, καλοκαιρινά!

Φωτεινή S είπε...

@Κaterina,
Καλώς την Κατερίνα, την πατριώτισσα!
Τα ξυλάγγουρα απ ότι είδα υπάρχουν στα νησιά του Αιγαίου και πολλά στην Κρήτη.
Οι αγκινάρες καθαρίζονται και μπαίνουν στην κατάψυξη, έτοιμες για μαγείρεμα. Φέτος είχαμε πρωτοχρονιάτικο φαγητό αγκινάρες με κουνέλι. Όνειρο!

Φωτεινή S είπε...

@Cook,
εσένα που σ' αρέσουν τα μαγειρέματα, θα τις λάτρευες τις αγκινάρες με τ' αγκάθια.
Όσο για τα ξυλάγγουρα, όταν θα έλθεις Κρήτη, μπες σ' ένα μανάβικο κι αγόρασε αντί για αγγούρια ξυλάγγουρα. Τρώγονται αντί για σαντουιτς μέσα στο αυτοκίνητο σαν φρούτο.

Καραβάκι είπε...

Πέρασα να σου πω μια καλημέρα και να σου ευχηθώ καλή βδομάδα.Και... να ξαναδώ τις λιχουδιές!

Φωτεινή S είπε...

@Aza,
καλή σου μέρα!
Σ' ευχαριστώ πολύ που περνάς!

Ra Ma είπε...

Και εγώ νόμιζα πως το ξυλάγγουρο ήταν ...σχήμα λόγου!
Αγκινάρες με αυγά θυμάμαι μας έφτιαχνε έφτιαχνε η μαμά μου! Πολύ καλό!!!!

Καλημέρα και καλή εβδομάδα!!!

VAD είπε...

Aγκινάρες δεν έχει,αλλά από ξυλάγγουρα γεμάτος ο τόπος-ολοκληρα μακρυνάρια,στριφοκέρατα!Και γίνονται τουρσί σπέσιαλ!

Καλή εβδομάδα...

ikor είπε...

Μην τους τα μαθαίνεις όλα Φωτεινή!

Καλά, τα ατζούρια είναι τα αγαπημένα μου!

Καλή βδομάδα!

Διονύσης Μάνεσης είπε...

Διδάσκω αεί διδασκόμενος...
...Μόνο που θέλω και...πρακτική εξάσκηση ( Καμιά σαλατίτσα κλπ..)

Ωραία.Όταν θα γιορτάζουμε τις επιτυχίες του γιου, ε; ( Άντε, άντε, το φάγαμε το γάιδαρο..)

Φωτεινή S είπε...

@Radio Marconi,
Είναι πραγματικά και πεντανόστιμα, τα άτιμα.
Όσο για αγκινάρες με αυγά, να υποθέσω ότι ήταν χωρίς αγκάθια.
Καλή βδομάδα

Φωτεινή S είπε...

@Vad,
Οι αγκινάρες γίνονται τουρσί, τα ξυλάγγουρα τα τρως μόνο φρέσκα, δροσερά από το ψυγείο ή σε σαλάτα αντί για αγγούρι κλασσικό.
Έπιασαν ζέστες, ε;
Υπομονή, ούτε 15 δεν έμειναν

Φωτεινή S είπε...

@Ιkor,
να μαθαίνουν για να ξέρουν τι τόπος είναι η Κρήτη μας κια να μας ζηλέυουν που ζούμε εδώ.
Κι εμένα δεν λείπουν από το σπίτι μου τα ξυλάγγουρα μέχρι να τελειώσουν.
Καλή βδομάδα!

Φωτεινή S είπε...

@Διονύση,
με την εξάσκηση επεδώνεται το μάθημα.
Βεβαίως σαλατίτσα με ξυλάγγουρα κια αγκινάρες τουρσί.
Όσο για γιορτή επιτυχίας...θα δούμε και αν ναι...τότε θα υπάρχει και "αντικρυστό"
Ξέρεις τι είναι το "αντικρυστό";
Ώρες μείνανε...λιγότερες από 40!

Άστρια είπε...

Πολύ ενδιαφέροντα όλα αυτά και οι φωτογραφίες πολύ κατατοπιστικές. Και παντού παρούσα η ρακή ε; :)))

Να είσαι καλά Φωτεινή ! Θα έχεις και την έννοια τώρα του παιδιού που γράφει. Καλή επιτυχία πάλι εύχομαι:)))) Και νάναι τα κεράσματα μεγάλα:))

Unknown είπε...

Φωτεινη μου τι καλη διαφημιση των προϊοντων της πατριδας μας και μαλιστα διαβαζοντας τα σχολια ειδα οτι αρκετοι δεν τα ξεραν αχ και ναξεραν τι χανουν.Ειδες η γλυκερια πως τα εμαθε και τωρα τα εκτιμα δεοντως.Εγω παντως φευγοντας θα παρω μια σακουλα ατζουρια.Φιλια.

Φωτεινή S είπε...

@Aστρια,
η ρακή είναι φάρμακο για κάθε νόσο και σε κάθε περίπτωση.
Χρησιμοποιείται παντού κια για τα πάντα. Αλλά βασικά είναι η αφορμή και γίνονται φοβερά παρεάκια.
Ευχαριστώ για τις ευχές σου, Άστριά μου!

Φωτεινή S είπε...

@Ελευθερία,
το ότι δεν τα ξέρουν το έχω καταλάβει εδώ και πολλά χρόνια από την επαφή μου με τη Θεσσαλία.
Πάντως όποιος δοκιμάσει, ξέρει μετά τι ζητάει!
Αρέσουν και στα παιδιά, ε;
Τώρα που κάνει ζέστη ο Λευτέρης χρειάζεται δροσιστικό όταν διαβάζει.
καληνύχτα

Κούκος είπε...

Aτζούρι απ΄το τόπο σου
κι ας είν΄και στραβωμένο!

Τι να μας πει το Google, γεμάτη η Ελλάδα από ξυλάγγουρα. (Κυριολεκτικά και μεταφορικά)

Καλώς σε βρίσκω!

Artanis είπε...

Μπα, απο τις άλλες τις κοινές, νομίζω, μόνο...Αλλά θα σου πω σίγουρα εν καιρώ...
καλημέρα και φιλιά...

Αννα είπε...

Γεια σου συντεκνισσα!!!
Καλα εισαι;
Μουρλια τα ξυλαγγουρα μα και οι αγγιναρες..Εχουμε καθε χρονο σε κηπουλι μας!!!
Εγω ζω Ιεραπετρα αλλα περασα και 4 υπεροχα χρονια στο Ρεθυμνο σαν φοιτητρια!!!
Αυριο θα περασω περαστικη απο πολη σου.Παω Χανια για να περασω το Σαβατο το φαραγγι της Σαμαριας!!!
Ε ενα Ρεθυμνο με καφε στο παλιο λιμανι και φαγητο στου Ζηση ή στις Θαλασσογραφιες θα το χτυπησουμε!!!
Καλο βραδυ και χαρηκα που σε ανακαλυψα

Φωτεινή S είπε...

@Κούκος,
καλώς όρισες στο απιτικό μου, Κούκε!
Μακάρι τα κυκλοφορούντα ξυλάγγουρα να είχαν την ποιότητα των ατζουριών.Τότε δεν θα τα λέγαμε ξυλάγγουρα.
Θα πιεις μια ρακή, τώρα, με τ'
ατζούρια για το κλαωσόρισμα?

Φωτεινή S είπε...

@Άννα,
καλώς την Άννα στο blog μου!
Αγαπημένη πόλη η Ιεράπετρα και έχω και φίλη αγαπημένη εκπαιδευτικό στην πόλη σου. Μαρία Γ. που δουλεύει στην πρωτοβάθμια. Λεπτομέρειες, αν θέλεις, όταν γυρίσεις με e-mail.
Αύριο είναι δύσκολη μέρα για μένα και δεν μπορώ να σε δω που θα 'σαι Ρέθυμνο, (τελευταία μέρα του μήνα) αλλά σε ζηλεύω που πας στο φαράγγι. Εγώ δεν αξιώθηκα ακόμα να το περάσω.
Ντροπή μου, ξέρω, αλλά "του τσαγκάρη το παπούτσι είναι ξεχαρβαλωμένο", το έχομε δίπλα και όλο θα και θα λέμε..

Καλώς με βρήκες και σε βρήκα, πατριώτισσα!

Καραβάκι είπε...

Φωτεινούλα όλα καλά;Mια καλημέρα πέρασα να πω...

katrine είπε...

Μμμμμμμ Φωτεινή!! Αγγινάρες απ τα αγαπημένα πιάτα !! Βραστή σε σαλάτα, με αυγά και σπαράγγια, αλλά και με κρέας , μ επιασε λιγούρα. Τ αντζούρια τα δικά σας δεν έχουν σχέση με τα εδώ. Τα δικά μας είναι άνοστα, τελείως! Φιλιά Φωτεινή μου καλά αποτελέσματα στο παιδί

ΣΤΕΛΙΟΣ ΣΤΑΥΡΑΚΑΚΗΣ είπε...

Θαυμάσια η εγγραφή σου, θαυμάσιες και οι φωτό σου!
Μπράβο!!!

zoyzoy είπε...

Τις έφαγα ομές με ρακί και ήταν όνειρο ο καλύτερο μεζές όπως λες!Εδώ αυτές τις άγριες δεν τις έχουμε.Έχουμε όμως τα ξυλάγγουρα και πολύ δροσερά!!
Φιλιά στο αγαπημένο μου Ρέθυμνο!!

Φωτεινή S είπε...

@Κatrine,
Tελικά υπάρχουν πολλοί λάτρεις των αγκινάρων, όσο για τ' αντζούρια νομίζω πως όποιος δοκιμάζει, θέλει οπωσδήποτε ξανά.
Ευχαριστώ για τις ευχές σου, Κατερίνα μου

Φωτεινή S είπε...

@Στέλιο,
καλώς όρισες ξανά πίσω!
Κάτι να μας θυμίζει σε τι παράδεισο ζούμε!

Φωτεινή S είπε...

@Zoyzoy,
καλώς με βρήκες. Και πέτυχες και καλό μεζέ.
Είπαμε, και οι αγκινάρες κια τα ξυλάγγουρα είναι μεζές πρώτος για ρακή.

Ανώνυμος είπε...

Καλησπέρα σας.Θα σας φανεί παράξενο που γράφω σχόλιο σε μια ανάρτηση μετά απο 6 χρόνια,αλλά επειδή τα άρθρα αν και παλιά,συνεχίζουν να διαβάζονται απο αναγνώστες,θα ήθελα να σας γνωρίσω συμπληρωματικά τα παρακάτω σχετικά με το θέμα: Οι αγκινάρες με τα αγκάθια Κρητικής προέλευσης ονομαζονται ''Δαφνάτες'',τουλαχιστον στον νομό Λασιθίου και Ηρακλείου Κρήτης.Είναι όπως αναφέρει και η @Φωτεινή S,ο πιο κατάλληλος,γευσιακά,ωμός μεζές για τσίπουρο και τσικουδιά (Ρακί) και για τα 2 είδη αγκινάρας,με μεγαλη διαφορά στη γεύση προς το καλύτερο της Δαφνάτης.Στην Κρήτη γίνεται πιο ογκώδης απο τις Ανδριώτικες της φωτογραφιας.
Όσον αφορά τα ξυλάγγουρα,μόλις τώρα έμαθα οτι ανήκουν στην ίδια οικογένεια με τα πεπόνια... Όσο ζώ μαθαίνω :) Στην υγειά σας.